Bir usta olmak istemiyorum, sadece çocuk olmak istiyorum. Modern Sanatın Öyküsü. Meksikalı Gabriel Orozco’nun Home Run isimli çalışması 1993

Paylaşmak güzeldir

Bir usta olmak istemiyorum, sadece çocuk olmak istiyorum

Bir usta olmak istemiyorum – Gabriel Orozco 1993 tarihli çalışması Home Run’da şöyle diyor. “Bir usta olmak istemiyorum, sadece çocuk olmak istiyorum. Sanat yapmayı sürdürebilmenin tek yolu bu, kendinizi bir yeni yetme, işe yeni başlamış biri olarak konumlandırmanıza bağlı. Bir kaldırım taşı, bir kuşun uçuşu, tıpkı bir çocuğu heyecanlandırdığı gibi heyecanlandırmalı sizi de.” Gabriel Orozco Meksikalı bir sanatçı.

New York Modern Sanat Müzesi (MoMA) Project 41 isimli büyük bir sergi için kendisinden bir çalışma istediğinde, Orozco, kendi çalışmasını müzenin dışına taşımış ve yaşadığı apartmandaki komşularıyla birlikte evinin sokağa bakan penceresinde portakallar ve nesneler yerleştirerek farklı bir “heykel” çalışması üretmiş. Müze ziyaretçilerinin bir enstalasyonu kurumun sınırları dışında deneyimleyebilmesini istemiş. Orozco “izleme mekânı” biçimindeki geleneksel sergi anlayışını yıkmak ve hayat ile sanat arasındaki sınırı bulanıklaştırmak istediğini söylüyor.

Her ne kadar, sanatçılar arasında kuşak ve birikim farklılıkları olsa da, pek çok ortak yönleri de vardır. Hepsi de bir şekilde verilmiş heykel veya ürün söylemlerine, müze veya sokak gibi verilmiş mekânlara oturtulamayacak olan ve genellikle bu iki kategori arasındaki bir geçiş noktasına konumlandırılan melez ve arada kalmış nesneler ve mekânlarla çalışırlar. Bir noktaya kadar bu sanatı şekillendiren fotoğraflardır, ama diğer nesneler gibi fotoğraflar da çoğunlukla edimsel faaliyetlerin tortularıdır ya da Orozco’nun ifade ettiği gibi “özel durumların artıklarıdır.” Dolayısıyla bu yapıtlar, performans ve enstalasyona da dayanırlar. Kuşkusuz, buluntu nesne, enkaz ve belgeleyici atıklar gibi terimlerin öncüllerini altmışlarda aramamız gerekir.

Ve müzik… Nadir eşleşmelerden birisi. İki ünlü gitarist. Birbirlerinden çok farklı türlerde müzik yapıyor görünseler de, bize farklılıkların kesişmesinin ne kadar anlamlı olabileceğini gösteriyorlar. Tabii ikisinin daha öncesinden bir ortak tanıdıkları da var. Miles Davis usta. İkisinin de yolu gençliklerinde onunla kesişmişti. Carlos Santana ve John McLaughlin bir John Coltrane bestesi Naima‘yı birlikte icra ediyor. Naima benim için çok özel bir şarkı. Coltrane ilk eşi Naima için bestelemiş. Sade yalın, ama bir o kadar da karmaşık. Coltrane teknik bir yere kadar diyor, bunda son derece haklı, ama onun kastettiği tekniğin seviyesi epey bir yüksek sanki, bunu da unutmamak gerek. Ama yine de teknik mi duygu mu, ruh mu deseler, öncelik her zaman duygudan, ruhtan yana.

Paylaşmak güzeldir