Kuşların Neden Olduğu Uçak Kazaları
Kuşların neden olduğu uçak kazaları sanılanın aksine çok uzun bir geçmişe sahiptir. Kuş tarihinin ilk günlerinden beri kuşlarla uçaklar arasında çarpışmalar olmaktadır. Bilinen bu çeşit ilk kazanın tarihi 1910’dur. Bir martı Kaliforniya semalarında uçan bir uçağın pervanesiyle gövdesinin arasında sıkışarak pervaneyi hareket edemez hale getirmişti. Sonuçta uçak düştü ve pilot öldü.
Birinci Dünya Savaşı’nda da bunun gibi bir sürü çarpışma oldu. Ama tehlike asıl çok daha fazla sayıda uçağın gök yüzünde uçtuğu İkinci Dünya Savaşı’nda küçümsenemez bir seviyeye ulaşacaktı. Kuşlarla çarpışma sonucunda zarar gören veya parçalanan uçakların kesin sayısı muhtemelen hiçbir zaman öğrenilemeyecektir. Nedeni anlaşılamayan hava kazalarının büyük bir bölümünün bu şekilde gerçekleştiği kesindir.
Time dergisinde yayımlanmış bir raporda yalnız ABD’de kuşlarla çarpışan uçakların sayısının haftada 2 olduğu bildirilmektedir. Bu sayı özellikle kuşların göç mevsiminde daha da artmaktadır. Jetlerin sayısının artması durumu daha da ciddileştirmiştir. Endüksiyon mahrecine emilen bir kuşun jeti infilak ettirmesi işten bile değildir.
En büyük tehlike iri kuşlardan gelmekle birlikte, küçük kuşlar da hatırı sayılır sebep olurlar. Bir serçe büyük bir keşif uçağının önündeki rüzgar siperine çarpmış, bunu delerek uçağın içine düşmüş ve pilotu iniş yapmak zorunda bırakmıştı.
Bir uçakla iri kuş sürüleri arasındaki çarpışmalarda gerek uçak gerekse içindekiler tehlike yaşamaktadır. Gece 2400 metre yükseklikte uçan bir uçak beş turnadan ibaret bir sürüyle çarpışmıştı. Turnalardan biri bu arada uçağın sol kanadına toslayarak içine gömülmüştü.
Kazanın ölümle sonuçlanması için uçağın büyük kuşlardan oluşan bir sürüyle karşılaşması da şart değildir. Bir yaban ördeği önündeki rüzgar siperini delerek pilotun suratına çarpmış ve uçağın pike yaparak denize düşmesine sebep olmuştu. İngiliz ordusuna ait bir uçak da Afrika’da iki beyaz leylekle çarpışmıştı. Bunun sonucunda uçarak düşerek alev aldı ve tamamen yandı.
Bu gibi kazalarda kuşla uçak arasında çarpışma gücü şaşılacak bir dereceyi bulmaktadır. Londra’nın Daily Mail gazetesinde çıkan bir habere göre, bir kuş Spitfire tipi bir uçağın rüzgar siperini parçalayarak uçağın içine düşmüştü. Halbuki söz konusu cam, mermi geçirmez olup en azından 3,5-4 cm kalınlığındadır.
Bir başka uçak da saatte 650 kilometreyle uçarken bir ördekle çarpışmıştı. Kazasız belasız bir inişten sonra makinenin sol kanadında bir ördek başı büyüklüğünde bir delik görülmüştü. Halbuki Spitfire tipideki bir uçağın kanadında böyle bir delik açabilmek için güçlü bir çekiçle bir keskiye ihtiyaç vardır.
Kanadın kaplamaları kaldırılınca ezik bir kemik, tüy ve et kitlesi halinde bir ördek meydana çıktı. Bu 2 kiloluk ördeğin başı kadar ufak bir delikten geçebilmiş olması inanılır gibi değildi. Yapılan hesaplar, ördeğin kanada 5 tonluk bir kuvvetle çarptığını, kuşu madenin içinden geçirmek için gerekli basıncın ise santimetre kare başına 1 ton olduğunu ortaya çıkardı.
Fransızlar 2. Dünya Savaşı’nda kartalları düşman uçaklarına saldırmaya alıştırmışlardı. İnsana inanılmaz gibi görünmekle beraber, bir kartalın saldırışına karşı koyabilecek uçak azdır. İyi eğitilmiş bir kartal sürüsünün, hızla ve gagalarıyla pençelerinin kuvveti sayesinde en güçlü bir hava filosunu birkaç saniyenin içinde mahvetmesi işten değildir. Kuşların arasında uçaklara saldırmaya en hevesli olanlar kartallardır. İngiliz Hava Bakanlığı kartallarla başka büyük kuşların tehlikesini 1934 kadar eski bir tarihte resmen kayıtlara geçirmişti.
Bununla birlikte, kartalların uçaklara saldırdığı vakaların çoğunda paniğin rol oynamış olması ihtimali kuvvetlidir. Fakat kasti saldırı gibi görünen vakalar da çoktur.
Kuşların Neden Olduğu Uçak Kazalarına Sıra Dışı Bir Örnek
İşte bir tanesi: Prens Georges Bibesco’ya ait üç motorlu bir yolcu uçağı Hindistan’da Allahabat yakınlarında uçarken pike inişe geçen iki kartalın saldırısına uğramıştı. Kartalların ilki orta motora toslarken, ikincisi 3000 metreden pike dalarak çelik kanadı taş gibi delmiş ve koca bir delik açmıştı.
Uçaklara saldıran tek kuş kartal değildir. And sıradağlarının yukarısında uçan uçakların kondorların saldırısına uğradıkları çok görülmüştür. Devamlı olarak bir tarlanın yukarısında dolaşan bir uçak da her defasında bir kral kuşunun saldırısına hedef olmuş, kuş uzaklaşana kadar uçağın peşini bırakmamıştır.
Fransa’nın bir şehrinde de küçük bazı kargaların kilise kulelerindeki yuvalarını bırakıp geçen uçakların üzerine atıldıkları, onlara yapıştıkları ve bu dev kuşları kaçırmak ister gibi onlara gagalarıyla saldırdıkları görülmüştü.
İngiltere’de bir hayvanat bahçesinin yukarısında uçan bir planör ise bir mako papağanının saldırısına uğramıştı. Çirkin çirkin bağıran kuş, pilota gagası ve pençeleriyle hücum etmiş ve 400 metre devamınca planörün peşini bırakmamıştı.
Bunların ender vakalar olduğuna şüphe yoktur. Günümüzdeki pilotların kanaati, uçuş halindeki kuşların rahatsız edilmedikleri müddetçe uçaklara aldırış etmedikleri yönündedir.
Yararlanılan Kaynak: Hayat Hayvanlar Ansiklopedisi, Fasikül 7, Ekim 1966
Şu yazımıza da bir göz atın: 5 Çayının gizeminden Paşa Çayının sırrına… Bol şekerli bir çay tarihi
